به نقل از «فارس»

فرصت ایران برای سوآپ 60 هزار بشکه نفت قزاقستان

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۲۸۱۸۷

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، سابقه قرارداد سوآپ نفت قزاقستان از طریق ایران به سال 1380 تا 1389 برمی‌گردد، زمانی که نفت قزاقستان توسط شرکت ویتول خریداری می‌شد و از طریق کشتی به ایران انتقال می‌یافت و ایران در قبال نفت تحویل شده به پالایشگاه‌های تهران و تبریز، مابه‌ازای این حجم به شرکت ویتول نفت تحویل می‌داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بازاریابی نفت توسط ویتول نیز عمدتاً مبتنی‌بر بازارهای ایران انجام می‌گرفت. در واقع این قرارداد معاوضه، مابین ایران و شرکت ویتول (و نه دولت قزاقستان) منعقد شده بود. میزان نفت تبادل شده در این قرارداد به حدود 35-70 هزار بشکه در روز می‌رسید و درآمد حاصل از این معاوضه برای ایران حدود 1.5 دلار به‌ ازای هر بشکه بوده است، اما این قرارداد معاوضه در دولت دهم متوقف شد.

*زیرساخت سوآپ نفت قزاقستان از مسیر ایران

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «چشم انداز سیاست های انرژی در قزاقستان و ظرفیت های همکاری با ایران» بر احیای سوآپ نفت قزاقستان از مسیر ایران تاکید کرده و درباره زیرساخت‌های موجود برای این پیشنهاد توضیح می‌دهد.

طبق این گزارش، محدودیت عمده ایران به‌منظور افزایش حجم معاوضه، زیرساخت‌های موجود در بنادر شمال کشور بوده است. براساس اعلام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ظرفیت پالایشی قابل دریافت از کشورهای حوزه دریای خزر در پالایشگاه جنوبی تهران 120 هزار بشکه در روز، در پالایشگاه ‌شمالی تهران 110 هزار بشکه در روز و در پالایشگاه تبریز 110 هزار بشکه در روز است. لذا امکان افزایش ظرفیت معاوضه تا این مقدار نیز برای ایران به‌شرط توسعه زیرساخت در بنادر فراهم است.

طرح انتقال و فراورش نفت‌ خام کشورهای حوزه دریای خزر دارای هشت پروژه از‌ جمله احداث خط لوله نکا ـ ورسک، احداث خط لوله ورسک ـ ری، احداث تأسیسات مسیر نکا ـ ری، احداث خط لوله انتقال نیرو و پست‌های برق، تأسیسات اسکله و امتزاج نکا و ری، تأسیسات جدید پالایشگاه تهران، تأسیسات جدید پالایشگاه تبریز و احداث حوضچه نکا است. هم‌اکنون ظرفیت خط لوله انتقال نکا ـ ری برابر 370 هزار بشکه در روز بوده که متعاقباً با اجرای طرح مخازن تعادلی ساری ـ مغانک به 500 هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت.

توقف سوآپ نفت ایران و قزاقستان در سال 1389 نه‌‌تنها موجب عدم امکان بهره‌مندی ایران از عواید سیاسی و اقتصادی این قرارداد شد، بلکه در داخل ایران نیز به‌لحاظ اقتصادی هزینه‌های سنگینی را وارد کرد. به‌طوری که تجهیزاتی را که برای احداث آنها هزینه سنگینی صرف شده بود، بدون استفاده ماند.

در حوزه کلان دیپلماسی انرژی، بخش انتقال شامل مزیت کشورها در کنترل بر مسیرهای دریایی و خشکی (خط لوله) انتقال انرژی، از مؤلفه‌های مهم آن به شمار می‌رود. ایران به‌دلیل داشتن ظرفیت متعدد خطوط لوله و بازارهای متعدد می‌تواند هم به‌لحاظ فنی و اقتصادی و بلکه سیاسی و امنیتی در نظام بین‌الملل اثرگذار باشد.

*ظرفیت‌های آتی همکاری حوزه انتقال انرژی میان ایران و قزاقستان

طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، احیای معاوضه (سوآپ) نفت با کشورهای حوزه خزر به‌ویژه قزاقستان پیشنهاد شده است، به‌طوری که نفت قزاقستان و ترکمنستان از طریق نفتکش به سواحل ایران در بنادر شمال کشور منتقل و پس از عبور از خط لوله نکا ـ ری در پالایشگاه‌های شمال و شمال ‌غرب کشور (تبریز و تهران) پالایش شود و از سوی دیگر، از جنوب کشور معادل مقدار توافق شده نفت دریافتی در شمال، صادر شود.

در صورت انتقال نفت قزاقستان از طریق بندر آکتائو به بندر نکا در ایران، در حال حاضر امکان سواپ با ظرفیت 22.47 میلیون بشکه (60 هزار بشکه در روز) در سال مهیا شده است. در صورت تکمیل و بهره‌برداری از پایانه‌های دریافت نفت در شمال کشور، ظرفیت معاوضه نفت تا بیش از 300 هزار بشکه در روز نیز قابل افزایش است و کشورهای متقاضی نفت از منطقه خلیج فارس در جنوب و کشورهای روسیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان از طریق ایران به‌راحتی متصل خواهند شد.

این طرح به‌ویژه در صورتی که توافق آن به‌صورت راهبردی و بلندمدت و بین دولتی انجام شود، علاوه‌ بر تحکیم دیپلماسی انرژی میان کشورهای همسایه شمالی، درآمدهای اقتصادی زیادی برای کشور به‌همراه دارد. در صورت توافق راهبردی بلندمدت برای معاوضه نفت کشورهای حوزه خزر، یکی از گزینه‌های پیشنهادی، انتقال نفت این کشورها از طریق خط لوله KTI (ایران، ترکمنستان و قزاقستان) است.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: سوآپ نفت قزاقستان پالایشگاه تهران نفت مرکز پژوهش های مجلس هزار بشکه در روز نفت قزاقستان کشورهای حوزه سوآپ نفت خط لوله

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۲۸۱۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هدف آمریکا از خرید ۸۱ فروند جنگنده روسی از قزاقستان چیست؟

روزنامه کی‌یف پست در گزارشی مدعی شده که ایالات متحده ۸۱ فروند هواپیمای جنگی قدیمی و از رده خارج دوران شوروی را از قزاقستان خریداری کرده است.

به گزارش روزیاتو، قزاقستان که در حال ارتقای ناوگان هوایی خود است، ۱۱۷ هواپیمای جنگنده و بمب افکن متعلق به دوران شوروی از جمله رهگیر‌های میگ-۳۱، جنگنده بمب افکن‌های میگ-۲۷، جنگنده‌های میگ-۲۹ و بمب افکن‌های سو-۲۴ مربوط به دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ را به حراج گذاشته است.

به گفته این روزنامه اوکراینی، ارزش فروش اعلام شده یک میلیارد تنگه (واحد پول قزاقستان) قزاقستانی یا ۲.۲۶ میلیون دلار بوده است که بر اساس آن، معادل میانگین ارزش هر هواپیما ۱۹،۳۰۰ دلار برآورد می‌شود. به نقل از کی‌یف پست، کانال تلگرامی اوکراینی Insider UA تایید کرده است که ایالات متحده ۸۱ فروند از این هواپیما‌های جنگی قدیمی و از رده خارج را خریداری کرده است.

MiG-۳۱

به گزارش این روزنامه، انگیزه پشت خرید این جنگنده‌های ساخت شوروی توسط ایالات متحده فاش نشده است، اما احتمال استفاده از آن‌ها در اوکراین، جایی که هواپیما‌های مشابه در حال خدمت هستند، افزایش یافته است. ریپورتر، یک سایت خبری انگلیسی زبان روسی گفته که این فروش از طریق شرکت‌های خارج از کشور انجام شده است. به گفته کی‌یف پست، با توجه به اتکای مداوم اوکراین به سلاح‌های دوران شوروی، این هواپیما‌ها می‌توانند به عنوان منبع قطعات یدکی یا به صورت استراتژیک به عنوان طعمه در فرودگاه‌ها مستقر شوند.

Mig-۲۹

بر اساس گزارش مجله Airforce Technology، جنگنده Mikoyan MiG-۳۱ یک رهگیر مافوق صوت است که برای دفاع از حریم هوایی شوروی طراحی شده و در دوران جنگ سرد نقش مهمی ایفا کرد. میگ-۲۷ که از میگ-۲۳ گرفته شده است، یک هواپیمای با تخصص در حمله به اهداف زمینی بوده و در درگیری‌هایی مانند جنگ شوروی و افغانستان به کار گرفته شد. میگ-۲۹ در نبرد‌های هوا به هوا تبحر داشت، به طور گسترده صادر شد و همچنان در خدمت برخی از نیرو‌های هوایی در سراسر جهان قرار دارد. با وجود قدمت بالایش، Su-۲۴ – یک بمب افکن تاکتیکی مناسب عملیات در تمام شرایط آب و هوایی – همچنان در خدمت چندین نیروی هوایی، از جمله نیرو‌های هوافضای روسیه و نیروی هوایی اوکراین قرار دارد.

sukhoi su-۲۴

قزاقستان که قبلاً بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود، روابط نزدیکی با روسیه داشته و از نظر تاریخی یکی از قوی‌ترین متحدان این کشور بوده است. اما این رابطه پس از حمله روسیه به اوکراین تغییر کرده، قزاقستان بیشتر با غرب همسو شد که خشم برخی‌ها در روسیه را برانگیخت. بر اساس تحلیل کی‌یف پست، تلاش‌های این کشور آسیای مرکزی برای ارتقای قابلیت‌های نظامی‌اش همزمان با تعامل فزاینده آن با کشور‌های غربی، نشان‌دهنده دور شدن قزاقستان از روابط تاریخی با مسکو است.

آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده در مارس ۲۰۲۳ از قزاقستان دیدن کرد و تصریح کرد که ایالات متحده قویا از “استقلال و تمامیت ارضی آن” حمایت می‌کند. برخی از طرفداران پرسروصدای روسیه پیشنهاد کرده اند که روسیه پس از حمله به اوکراین باید به سراغ قزاقستان برود. یکی از مفسران تلویزیون روسی، ولادیمیر سولوویوف، تصریح کرده که کشورش «باید به این واقعیت توجه کند که مشکل بعدی قزاقستان است، زیرا فرآیند‌های نازیستی مشابه می‌تواند مانند اوکراین در آنجا رخ دهند». توافق‌نامه‌های متعدد در زمینه تجارت، آموزش، محیط‌زیست و ذخایر معدنی نشان‌دهنده تعمیق روابط بین قزاقستان و کشور‌های غربی است، در حالی که این کشور در حال مدیریت چالش‌های ژئوپلیتیکی ناشی از رقابت کشور‌های همسایه مانند روسیه، چین و افغانستان است.